نقاشى و مجسمه سازى

 

نقاشى و مجسمه سازى

سوال 1222: ساخت عروسک و مجسمه و نقاشى و ترسیم چهره موجودات زنده اعم از گیاهان، حیوانات و انسان چه حکمى دارد؟ خرید و فروش و نگهدارى و ارائه آنها در نمایشگاه چه حکمى دارد؟
جواب: ساخت مجسمه و نقاشى و ترسیم موجودات بى‏روح اشکال ندارد و همچنین نقاشى و ترسیم چهره موجودات ذى روح، اگر بدون برجستگى باشد و یا مجسمه آنها که به صورت غیر کامل باشد، اشکال ندارد، ولى ساخت مجسمه انسان یا سایر حیوانات به صورت کامل اشکال دارد. امّا خرید و فروش و نگهدارى نقاشى و مجسمه جایز است و ارائه آنها در نمایشگاه هم اشکال ندارد.

سوال 1223: در روش تحصیلى جدید، درسى با عنوان اعتماد به نفس وجود دارد که بخشى از آن مخصوص مجسمه سازى است، بعضى از معلمان به دانش آموزان دستور ساخت عروسک یا مجسمه سگ یا خرگوش و امثال آن را از پارچه یا چیز دیگرى به عنوان صنایع دستى مى‏دهند، حکم ساخت اشیاء مذکور چیست؟ امر معلمان به دانش‏آموزان راجع به ساخت آنها چه حکمى دارد؟ آیا کامل بودن یا نبودن اجزاى آنها در حکم تأثیر دارد؟
جواب: اگر به نظر عرف به عنوان مجسمه حیوانى که اجزاى آن کامل است، محسوب نشود و یا دانش آموزان به سن تکلیف نرسیده باشند، اشکال ندارد.

سوال 1224: ترسیم و نقاشى قصه‏هاى قرآنى توسط کودکان و نوجوانان چه حکمى دارد؟ مثل اینکه از کودکان خواسته شود که بطور مثال قصه اصحاب فیل یا شکافته شدن دریا براى حضرت موسى «علیه السلام» و غیر آنها را رسم کنند؟
جواب: این کار فى‏نفسه اشکال ندارد ولى باید بر اساس متن حقایق و وقایع باشد و از بیان امور مخالف واقع و یا امورى که موجب هتک حرمت هستند، اجتناب شود.

سوال 1225: آیا ساخت عروسک و یا مجسمه موجودات ذى روح اعم از انسان یا غیر آن به وسیله دستگاه مخصوص آن جایز است؟
جواب: اگر ساخت مجسمه بوسیله دستگاه، مستند به فعل مستقیم انسان نباشد، اشکال ندارد در غیر این صورت اشکال دارد.

سوال 1226: ساخت زیور آلات بصورت مجسمه چه حکمى دارد و آیا موادّى که مجسمه‏ها از آنها ساخته مى‏شوند، در حکم به حرمت تأثیر دارند؟
جواب: ساخت مجسمه موجودات ذى روح در صورتى که مجسمه کامل بوده و یک نفر آن را بسازد اشکال دارد و دراین مورد فرقى بین موادى که مجسمه از آنها ساخته مى‏شود وجود ندارد و همچنین تفاوت نمى‏کند که براى زینت بکار مى‏روند یا براى غیر آن.

سوال 1227: آیا بازگرداندن اعضاى عروسک مانند دست و پا و سر، مشمول حکم حرمت مجسمه‏سازى است؟ و مجسمه سازى بر آن صدق مى‏کند؟
جواب: مجرّد ساخت اعضا یا بازگرداندن آنها، ساخت مجسمه محسوب نمى‏شود و بنابراین اشکال ندارد، بله، متصل کردن اعضا تا تکمیل شکل حیوان ذى روح اعم از انسان و غیر آن، عمل مجسمه سازى محسوب مى‏شود.

سوال 1228: عمل خالکوبى که نزد بعضى از مردم متعارف است و به این طریق عکسهایى بر روى بدن کشیده مى‏شود بطورى که ثابت باقى مانده و از بین نمى‏روند، چه حکمى دارد؟ آیا مانع از صحت وضو یا غسل مى‏شود؟
جواب: خالکوبى حرام نیست و اثرى که از آن در زیر پوست باقى مى‏ماند مانع از رسیدن آب نیست و وضو و غسل با آن صحیح است.

سوال 1229: زن و شوهرى از نقاشان معروف هستند و کار آنان ترمیم و بازسازى تابلوهاى هنرى است، بسیارى از آن تابلوها جامعه مسیحى را نشان مى‏دهند و در بعضى از آنها شکل صلیب و حضرت مریم«علیهاالسلام» و حضرت مسیح «علیه السلام» وجود دارد و صاحبان مؤسسات و شرکتها و برخى افراد از طرف کلیساها بعد از آنکه بر اثر قدمت یا غیر آن مقدارى از آن تابلوها از بین رفته، براى مرمّت و اصلاح تابلوها به آنها رجوع مى‏کنند، با توجه به اینکه بیشتر تابلوها به همین صورت هستند و مرمّت تابلو تنها شغل آنان است که با آن زندگى مى‏کنند و به تعالیم دین حنیف اسلام هم پایبند هستند آیا ترمیم آن تابلوها و استفاده از اجرتى که براى این کار مى‏گیرند، جایز است؟
جواب: مجرّد مرمّت و بازسازى تابلوهاى هنرى اشکال ندارد حتّى اگر جامعه مسیحى را توصیف کند و یا مشتمل بر نقش حضرت مسیح «علیه السلام» و یا حضرت مریم «علیها السلام» باشد و اجرت گرفتن در برابر آن هم اشکال ندارد و همچنین اتخاذ این کار به عنوان شغل و زندگى با درآمد آن هم بدون اشکال است مگر آنکه ترویج باطل و گمراهى و یا مستلزم مفاسد دیگرى باشد.