احکام وضو
چهارشنبه, ۲۶ آذر ۱۳۹۳، ۱۱:۳۶ ق.ظ
احکام وضو |
سوال 100: به نیت طهارت براى نماز مغرب وضو گرفتم، آیا براى من با این وضو مسّ قرآن کریم و خواندن نماز عشا جایز است؟ جواب: بعد از آنکه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانى که باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است. |
سوال 101: کسى که در جلوى سرش موى مصنوعى گذاشته است و در صورت نگذاشتن آن به مشقت مىافتد، آیا مسح بر موى مصنوعى براى او جایز است؟ جواب: موى مصنوعى اگر به نحو کلاه گیس باشد، واجب است براى مسح آن را بردارد، ولى اگر موى مصنوعى بر پوست سرکاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوى سر باعث عسر و حرجى شود که عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روى آن مجزى است. |
سوال 102: شخصى گفته است که هنگام وضو فقط
باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل
خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟ جواب: شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لکن ملاک براى تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشکال ندارد. |
سوال 103: آیا در وضوى ارتماسى جایز است که چند بار دست و صورت را داخل آب کنیم یا این که فقط دوبار جایز است؟ جواب: فقط دو بار مىتوان دست و صورت را وضوى ارتماسى داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و بیش از آن، مشروع نیست. ولى در وضوى ارتماسى در مورد دستها باید قصد شستن وضوئى آنها هنگام خارج کردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد. |
سوال 104: آیا چربیهائى که به طور طبیعى در مو و صورت به وجود مىآیند، مانع محسوب مىشوند؟ جواب: مانع محسوب نمىشود، مگر آنکه به حدّى باشد که مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد. |
سوال 105: مدت زمانى مسح پاهایم را از سر
انگشتان انجام نمىدادم، بلکه فقط روى پا و مقدارى از انگشتان را مسح
مىکردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائى را که
خواندهام باید قضا کنم؟ جواب: اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضاى نمازهاى خوانده شده، واجب است. و در صورتى که انسان شک داشته باشد که آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح مىکرده است یا نه؟ وضو و نمازهاى خوانده شده محکوم به صحت هستند. |
سوال 106: بر آمدگى روى پا که هنگام مسح، دست باید تا آنجا کشیده شود، کدام است؟ جواب: باید مسح پا را تا مفصل بکشند. |
سوال 107: وضو در مساجد و مراکز و ادارات دولتى که دولت در سایر کشورهاى اسلامى بنا مىکند، چه حکمى دارد؟ جواب: جایز است و مانع شرعى ندارد. |
سوال 108: چشمهاى است که سرچشمه آن در زمین
ملکى شخصى قرار دارد. اگر بخواهیم آب آن را به وسیله لوله به منطقهاى که
چند کیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمینهاى ملکى
این شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالکین زمینها،
استفاده از آب چشمه براى وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟ جواب: اگر چشمه، در کنار و خارج از ملک غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتى که استفاده از آب عرفا تصرّف در ملک غیر محسوب نشود، اشکال ندارد. |
سوال 109: سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده
از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولى در برخى از محلّهها فشار آب ضعیف است
و ساکنان آن مجبورند که براى استفاده از آب در طبقات بالاى ساختمانها از
پمپ فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟ الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعى جایز است؟ ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبى که بوسیله پمپ جذب مىشود چه حکمى دارد؟ جواب: در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبى که بوسیله پمپ به دست مىآید، محل اشکال است. |
سوال 110: نظر جنابعالى درباره وضو گرفتن قبل
از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یکى از استفتائات فرمودهاید که با
وضوئى که نزدیک اول وقت نماز گرفته مىشود، مىتوان نماز خواند. منظور شما
از نزدیک اول وقت نماز، چه مقدار است؟ جواب: ملاک صدق عرفى نزدیکى وقت نماز است، و اگر در آن وقت براى نماز وضو گرفته شود، اشکال ندارد. |
سوال 111: آیا شخصى که وضو مىگیرد، مستحب
است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنى جائى را که موقع راه رفتن با
زمین تماس پیدا مىکند، مسح نماید؟ جواب: محل مسح پا عبارت است از روى پا از سر یکى از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین انگشتان پا ثابت نشده است. |
سوال 112: اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته کردن شیر آب نماید، این کار او چه حکمى دارد؟ جواب: اشکال ندارد و به صحت وضو لطمهاى نمىزند. ولى اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از مسح با آن، دستش را روى شیرى که خیس است بگذارد و آب وضوى دست با آب خارج از وضو مخلوط شود، صحت مسح با رطوبتى که مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشکال مىباشد. |
سوال 113: آیا براى مسح مىتوان از غیر آب وضو استفاده کرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست راست و از بالا به پایین باشد؟ جواب: مسح سر و پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در دستها مانده، کشیده شود و اگر رطوبتى باقى نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است که مسح سر با دست راست باشد، ولى کشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست. |
سوال 114: بعضى از زنها ادعا مىکنند که وجود
رنگ روى ناخن مانع وضو نیست و مسح روى جوراب نازک هم جایز است. نظر شریف
جنابعالى در این باره چیست؟ جواب: در صورتى که رنگ داراى جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن مىباشد و وضو باطل است و مسح بر جوراب هر قدر هم نازک باشد، صحیح نیست. |
سوال 115: آیا مجروحان جنگى که قطع نخاع
شدهاند و قدرت نگهدارى بول را ندارند، جایز است در نماز جمعه شرکت کرده و
به خطبهها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلول، نماز جمعه و عصر را
بخوانند؟ جواب: شرکت آنان در نماز جمعه اشکال ندارد، ولى با توجه به اینکه بر آنان واجب است که بعد از وضو گرفتن بدون فاصله زمانى، شروع به خواندن نماز کنند، بنابراین وضوى قبل از خطبههاى نماز جمعه در صورتى براى خواندن نماز جمعه کافى است که بعد از وضو حدثى از آنان سر نزند. |
سوال 116: شخصى که قادر بر وضو گرفتن نیست،
فرد دیگرى را براى انجام وضو به نیابت مى گیرد و خودش نیت نموده و با دست
خود مسح مىکند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن مسح
مى نماید. اگر از این کار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح
مىکند. حال، اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حکمى دارد؟ جواب: اگر این شخص کف دست نداشته باشد، براى مسح، رطوبت از ساعد او گرفته مى شود، و اگر ساعد هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح مىشوند. |
سوال 117: در نزدیکى محل برگزارى نماز جمعه
مکانى براى وضو گرفتن وجود دارد که تابع مسجد جامع است و پول آب آن از غیر
بودجه مسجد پرداخت مى شود. آیا شرکت کنندگان در نماز جمعه جایز است که از
آن آب استفاده کنند؟ جواب: چون آب آن براى وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن اشکال ندارد. |
سوال 118: آیا وضوئى که قبل از نماز ظهر و
عصر گرفته شده، براى خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به این که در این
مدت هیچیک از مبطلات وضو از وى سرنزده است، کافى است؟ یا آنکه هر نمازى نیت
و وضوى جداگانهاى دارد؟ جواب: براى هر نمازى وضوى جداگانه لازم نیست. با یک وضو تا زمانى که باطل نشده، مى تواند هر مقدار نماز که مىخواهد بخواند. |
سوال 119: آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟ جواب: وضو گرفتن براى خواندن نماز واجب، اگر نزدیک داخل شدن به وقت آن باشد. اشکال ندارد. |
سوال 120: به علت فلج شدن هر دو پایم به کمک
کفش طبى و عصاى چوبى راه مى روم، و چون به هیچ وجه بیرون آوردن کفش هنگام
وضو برایم امکان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعى مرا در رابطه با مسح هر دو پا
بیان فرمائید. جواب: اگر بیرون آوردن کفش براى مسح پاها براى شما خیلى سخت و دشوار است ، مسح بر روى کفش کافى و مجزى است. |
سوال 121: اگر بعد از رسیدن به مکانى تا چند
فرسخى آن به جستجوى آب بپردازیم و آب آلوده و کثیفى را بیابیم، در این حالت
تیمم براى ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟ جواب: اگر آن آب پاک و مطلق باشد و استعمال آن ضررى نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد، وضو واجب است و نوبت به تیمم نمىرسد. |
سوال 122: آیا وضو به خودى خود مستحب است؟ و آیا مى توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟ جواب: وضو به قصد طهارت از نظر شرعى مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوى مستحب جایز است. |
سوال 123: کسى که همیشه در وضویش شک مىکند،
چگونه مىتواند به مسجد برود و نماز بخواند و به قرائت قرآن کریم و زیارت
معصومین علیهم السلام بپردازد؟ جواب: شک در بقاى طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نکرده است مىتواند با آن نماز بخواند و قرآن قرائت کند و به زیارت برود. |
سوال 124: آیا در صحت وضو شرط است که آب بر همه قسمتهاى دست جریان پیدا کند یا آنکه کشیدن دست تر بر آن کافى است؟ جواب: صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست کشیدن باشد. ولى مسح اعضاء با دست مرطوب به تنهائى کافى نیست. |
سوال 125: آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو کافى است یا این که رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟ جواب: مسح بر پوست سر واجب نیست. بلکه بر موى قسمت جلوى سر کافى است. |
سوال 126: کسى که از موى مصنوعى استفاده مىکند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به غسل چیست؟ جواب: اگر موى کاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روى همین موها کافى است، و غسل نیز همین حکم را دارد. |
سوال 127: ایجاد فاصله زمانى در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حکمى دارد؟ جواب: فاصله زمانى (عدم موالات) در غسل اشکال ندارد. ولى در وضو اگر فاصله به مقدارى باشد که اعضاى قبلى خشک شوند، وضو باطل است. |
سوال 128: وضو و نماز کسى که پى در پى از او باد به مقدار کم خارج مىشود، چه حکمى دارد؟ جواب: اگر نتواند وضوى خود را تا آخر نماز حفظ کند و تجدید وضو در اثناء نماز هم براى او خیلى دشوار باشد، مى تواند با هر وضوئى یک نماز بخواند، یعنى براى هر نماز به یک وضو اکتفا کند، هر چند وضوى او در بین نماز باطل شود. |
سوال 129: بعضى از افرادى که در مجتمع هاى
مسکونى زندگى مىکنند، از پرداخت هزینه خدماتى که از آنها استفاده مى کنند
از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانى و مانند آنها، خوددارى مى
کنند. آیا روزه و نماز و سایر عبادات این افراد که بار مالى این خدمات را
بدون رضایت همسایگان به دوش آنان مىاندازند، از نظر شرعى باطل است؟ جواب: هر یک از مشترکین از نظر شرعى به مقدارى که از امکانات مشترک استفاده مىکند، نسبت به هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع کند، وضو و غسل او محل اشکال و بلکه باطل است. |
سوال 130: شخصى غسل جنابت نموده و بعد از
گذشت سه تا چهار ساعت مى خواهد نماز بخواند، ولى نمى داند غسلش باطل شده
است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشکال دارد یا خیر؟ جواب: در فرض مذکور وضو واجب نیست، ولى احتیاط هم مانعى ندارد. |
سوال 131: آیا کودک نا بالغ، محدث به حدث اصغر مى شود ؟ آیا مى توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا آن را مسّ کند؟ جواب: بله، با عارض شدن مبطلات وضو، کودک نابالغ هم محدث مى شود، ولى مس کتابت قرآن بر او حرام نیست و بر مکلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد. |
سوال 132: اگر عضوى از اعضاى وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حکمى دارد؟ جواب: نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمىرساند، ولى تطهیر آن عضو براى پاک شدن از نجاست بخاطر نماز واجب است. |
سوال 133: آیا بودن چند قطره آب بر روى پا هنگام مسح، براى وضو ضرر دارد؟ جواب: واجب است که محل مسح از آن قطرات خشک شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر بگذارد نه بر عکس. |
سوال 134: کسى که دست راست او از بالاى مرفق قطع شده، آیا مسح پاى راست از او ساقط است؟ جواب: مسح پاى راست از او ساقط نمى شود، بلکه باید با دست چپ بر آن مسح کند. |
سوال 135: کسى که در اعضاى وضوى او زخم یا شکستگى باشد، چه وظیفه اى دارد؟ جواب: اگر در اعضاى وضو زخم یا شکستگى است و روى آن باز باشد و آب براى آن ضرر ندارد، باید آن را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است که اگر کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بکشد. |
سوال 136: کسى که محل مسح او زخم است، چه وظیفهاى دارد؟ جواب: اگر نمى تواند روى زخم محل مسح دستِ تر بکشد باید به جاى وضو تیمم کند. ولى در صورتى که مى تواند پارچهاى روى زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتیاط آن است که علاوه بر تیمم، وضو نیز با چنین مسحى بگیرد. |
سوال 137: کسى که جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن مى شود، چه حکمى دارد؟ جواب: اعاده وضو براى اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوى باطل نماز خوانده باشد، اعاده آن نیز واجب مىباشد. |
سوال 138: کسى که در یکى از اعضاى وضویش زخمى
وجود دارد که حتى اگر جبیره هم بر روى آن قرار دهد دائما از آن خون مى
آید، چگونه باید وضو بگیرد؟ جواب: واجب است جبیرهاى را بر روى زخم بگذارد که خون از آن بیرون نمى آید، مثل نایلون. |
سوال 139: آیا خشک کردن رطوبت بعد از وضو مکروه است؟ در مقابل، آیا خشک نکردن آن مستحب است؟ جواب: اگر دستمال یا پارچه معینى را مخصوص این کار قرار دهد، اشکال ندارد. |
سوال 140: آیا رنگ مصنوعى که زنها از آن براى رنگ کردن موى سر و ابروى شان استفاده مىکنند، مانع از صحت وضو و غسل است؟ جواب: اگر صرفا رنگ باشد و داراى جرمى نباشد که مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح است. |
سوال 141: آیا جوهر از موانعى است که وجود آن بر روى دست باعث بطلان وضو مىشود؟ جواب: اگر جوهر داراى جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این موضوع بر عهده مکلّف مىباشد. |
سوال 142: اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل مى شود؟ جواب: از آنجائى که مسح پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در کف دو دست باقى مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالاى پیشانى نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود. |
سوال 143: شخصى که وضویش نسبت به وضوى متعارف
بین مردم وقت بیشترى مى گیرد، براى یقین پیدا کردن به شستن اعضاى وضو چه
کارى باید انجام دهد؟ جواب: باید از وسوسه اجتناب نماید، و براى این که شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسهها اعتناء نکند و کوشش کند که همانند سایر اشخاص به مقدارى که از نظر شرعى واجب است، اکتفا نماید. |
سوال 144: بعضى از قسمتهاى بدنم خالکوبى شده
است، گفته مى شود که غسل و وضو و نمازم باطل هستند و نمازى از من پذیرفته
نمى شود. امیدوارم مرا در اینباره راهنمائى فرمائید. جواب: اگر خالکوبى مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است. |
سوال 145: اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء کرد و وضو گرفت و سپس رطوبتى که مردد بین بول و منى است از او خارج شد، چه حکمى دارد؟ جواب: در فرض سؤال، براى تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است که هم غسل کند و هم وضو بگیرد. |
سوال 146: لطفا تفاوت وضوى زن و مرد را بیان فرمائید. جواب: بین زن و مرد در افعال و کیفیت وضو فرقى نیست، جز این که براى مردها مستحب است که هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونى آن شروع کنند و زنها از قسمت داخلى آن. |