تسلیم مبیع و تأدیه ثمن‏

 

تسلیم مبیع و تأدیه ثمن‏

سوال 1586: فردى از اقوام اینجانب یکى از کلیه‏هاى خود را از دست داد و شخصى اعلام آمادگى نمود که حاضر است یکى از کلیه‏هاى خود را در برابر مبلغ معیّنى به او اهدا کند، ولى بعد از انجام آزمایشهاى پزشکى آشکار شد که کلیه این شخص قابل پیوند به بیمار نیست، آیا شخص مزبور حق دارد بخاطر چند روز بیکار شدن، مبلغ مذکور را از بیمار مطالبه کند؟
جواب: اگر مبلغ مورد توافق در برابر کلیه باشد، در صورتى که عدم قابلیت کلیه براى پیوند به بدن بیمار بعد از جدا کردن و برداشتن آن از بدن فرد اهدا کننده باشد، مى‏تواند تمامى مبلغ مورد توافق را مطالبه کند هر چند بیمار از کلیه او استفاده نکند، ولى اگر قبل از قطع و جدا کردن کلیه از بدن او معلوم شود و بیمار او را مطلع نماید، حق مطالبه چیزى را از بیمار ندارد.

سوال 1587: اینجانب آپارتمان مسکونى خود را با سند عادى فروخته و مقدارى از پول آن را گرفتم و قرار بر این شد که باقیمانده آن را هنگام ثبت سند رسمى به نام مشترى از او بگیرم، ولى اکنون از فروش خانه خود پشیمان هستم و از طرفى مشترى هم اصرار مى‏کند که خانه را تخلیه کنم، حکم این مسئله چیست؟
جواب: اگر بیع بر وجه صحیح شرعى محقّق شده باشد، فروشنده تا زمانى که حق فسخ نداشته باشد، نمى‏تواند به مجرّد پشیمانى و نیاز به مبیع، از تسلیم آن به خریدار خوددارى نماید.

سوال 1588: حواله‏اى را از مرکز معادن سنگ براى دریافت سنگهاى معدنى از آن گرفتم، بعد از دریافت کالا برایم معلوم شد که قیمت قطعى سنگها را معیّن نکرده‏اند، براى تعیین قیمت به آن مرکز مراجعه کردم، در پاسخ گفتند که بزودى قیمت قطعى آنها با تفاوت کمى توسط اداره مربوطه اعلام خواهد شد، ولى آن اداره قیمت را چندین برابر قیمت قبلى اعلام کرد و من هم نپذیرفتم، با توجه به اینکه درآن وقت سنگها را بریده و فروخته‏ام، حکم این مسئله چیست؟
جواب: از شرایط صحت معامله، تعیین مبیع وقیمت آن است بطورى که غرر و جهل برطرف شود، بنابر این اگر معامله در روز تحویل و دریافت سنگها به نحو صحیح شرعى محقّق نشده باشد، مشترى ضامن سنگها به قیمت روزى که آنها را بریده و فروخته است، مى‏باشد.

سوال 1589: شخصى از دختر خود ساختمانى را خریده است که در تصرّف شوهرش مى‏باشد و پول آن راهم به دختر خود پرداخته است، شوهرش او را عمدا اذیت نموده و تهدید کرده است که اگر آن معامله را انکار نکند او را طلاق خواهد داد و به همین دلیل تسلیم مبیع، متعذّر شده است، آیا تسلیم مبیع یا بازگرداندن پول آن به خریدار بر عهده آن زن است که ساختمان را فروخته یا بر عهده شوهر اوست؟
جواب: تحویل مبیع یا بازگرداندن پول آن به مشترى بر خود فروشنده واجب است.

سوال 1590: اینجانب خانه‏اى را با سند عادى خریده و بر فروشنده شرط کردم که باید در دفتر ثبت اسناد رسمى حاضر شود و خانه را بطور کامل به نام من کند، ولى فروشنده به تعهّد خود عمل نکرد و از تحویل خانه و ثبت سند آن به نام من خوددارى نمود، آیا حق دارم انجام آن را از او مطالبه کنم؟
جواب: اگر آنچه بین شما محقّق شده و قرارداد عادى راجع به آن تنظیم کرده‏اید، خرید و فروش خانه به نحو صحیح شرعى بوده، فروشنده حق رجوع از معامله و خوددارى از عمل به آن را ندارد، بلکه شرعا ملزم است خانه را به شما تحویل داده و همه اقدامات لازم براى انتقال سند را نیز انجام دهد و شما حق دارید از او بخواهید که به قرارداد عمل کند.

سوال 1591: بر اساس معامله تجارى که بین فروشنده و خریدار منعقد شده است، خریدار متعهد شده که مبلغى از پول کالایى را که از فروشنده خریده و تحویل گرفته است، بطور هفتگى بپردازد و هر مبلغى را که به فروشنده مى‏پرداخته در دفتر خود ثبت مى‏کرده است، فروشنده هم هرمبلغى را که از او تحویل مى‏گرفته در دفتر خود ثبت مى‏نموده و دفتر او را در زیر هر مبلغ دریافتى امضا مى‏کرده است، بعد از گذشت تقریبا چهار ماه مبادرت به محاسبه پولهایى که مشترى در چندین نوبت پرداخت کرده، نمودند که بر اثر آن معلوم شد در مقدار بدهى مشترى اختلاف وجود دارد، مشترى مدّعى پرداخت آن است و فروشنده منکر آن، با توجه به اینکه آن مبلغِ مورد اختلاف در هیچیک از دو دفتر ثبت نشده است، حکم این مسئله چیست؟
جواب: اگر ثابت شود که مشترى آنچه را که ادّعا مى‏کند به فروشنده داده، پرداخت کرده است، چیزى بر عهده او نیست، والاّ سخن فروشنده که منکر دریافت آن مبلغ است، مقدّم مى‏باشد.